Fietsafstelling:
Met uitzondering van wanneer men staat draagt het zadel het grootste deel van het gewicht van de fietser. Met als gevolg dat zitproblemen relatief veel en vaak voorkomen. Diverse onderzoeken en enquêtes tonen aan dat het merendeel van de fietsers wel eens heeft te maken gehad met zitklachten. Opvallend hierbij is dat vrouwen doorgaans meer “last” hebben van zadelpijn dan mannen.
Hoofdzaken van het optreden van zadelpijn is de ongetraindheid van de fietser en het gebruik van slechte kleding. Gewenning aan de specifieke zit op een fietszadel kan enige tijd duren. Het gebruik van een racebroek is bij het rijden van langere afstanden een must om klachten te voorkomen.
Het zadel dient te passen. Dit is gemakkelijker gezegd dan in de praktijk blijkt omdat er geen sluitende methodes zijn waarmee men een zadel kan aanmeten. Allereerst hangt de breedte van het zadel af van de breedte van het bekken, of beter gezegd van de afstand van de zitbotjes. Vrouwen (1) hebben doorgaans een breder en een anders gevormd bekken dan mannen (2). Met de zadelbreedte en -vorm dient men hiermee rekening te houden.
De breedte van het zadel hangt ook af van de houding van het bovenlichaam; zit men meer rechtop dan is een breder zadel comfortabel en omgekeerd als de romp meer voorovergebogen is dan blijkt een smaller zadel prettiger. In de praktijk is het vinden van een passend en comfortabel zadel een kwestie van trial and error.
Als het zadel niet horizontaal staat kan dit leiden tot zowel zit- als rugklachten. Als het zadel te hoog staat gaat men kantelen in het bekken gedurende het fietsen wat kan leiden tot overmatig schuren op het zadel en irritatie van de huid.
Wanneer men te rechtop op de fiets zit neemt de druk op het zadel verhoudingsgewijs toe. Een wat langer “zit” kan dit oplossen omdat armen en handen dan een deel van het gewicht van het bovenlichaam overnemen.
Fysieke oorzaken:
Door de druk op het zadel en het ontstaan van warmte en zweet kunnen allerlei vervelende klachten optreden. Naast bovenstaande wenken is het aan te bevelen de huid te preparen met speciale crème of (antiseptische) poeder en het onderhouden van de hygiëne. Beenlengteverschil en/of bekkenscheefstand heeft een scheve zit op het zadel tot gevolg. Het resultaat is disproportionele druk en meer kans op zitklachten.
Mannen met klachten aan de prostaat zullen vaak ook last hebben van zadelpijn en dat vaak gecombineerd met een lichte pijn in de lage rug. Bezoek aan de huisarts is in deze gevallen absoluut aan te raden.
Fietser waarbij het bekken naar voren kantelt als gevolg van de vooroverliggende positie van het bovenlichaam hebben vaak last van gevoelloosheid in de genitaliën. De oplossing kan dan gezocht worden in het naar beneden aflopen van de zadelpunt, hoger plaatsen van het stuur en het trainen van de buikspieren.